سوئد با کمبود شدید نیروهای متخصص در پیش‌دبستانی مواجه است؛ آماری که نگرانی کارشناسان آموزشی را به شدت افزایش داده است.
بر اساس آماری که توسط سازمان آموزش سوئد (Skolverket) ارائه شده و اتحادیه معلمان سوئد (Sveriges Lärare) آن را تحلیل کرده است، ۴۰ درصد از کارکنان پیش‌دبستانی فاقد هرگونه مدرک مرتبط با آموزش یا نگهداری از کودکان هستند. این یعنی از هر ۱۰ نفر، چهار نفر صلاحیت لازم برای آموزش کودکان را ندارند.
آنا اولسکوگ، رئیس اتحادیه معلمان سوئد، این وضعیت را “بسیار نگران‌کننده” توصیف کرده و گفت: “افرادی که فاقد صلاحیت‌های لازم هستند، مسئول آموزش و پرورش باارزش‌ترین دارایی‌های ما یعنی کودکان هستند. این امر بار سنگینی بر دوش معلمان پیش‌دبستانی گذاشته و شرایط کار را برای آنان غیرقابل تحمل می‌کند.”
تنها سه شهر استانداردها را رعایت می‌کنند
برای اینکه معلمان پیش‌دبستانی بتوانند وظایف خود را بر اساس برنامه آموزشی ملی انجام دهند، حداقل دو سوم کارکنان باید مدرک معلمی پیش‌دبستانی داشته باشند. اما تنها سه شهر در سوئد توانسته‌اند به این معیار دست یابند. به طور کلی، تنها ۴۱ درصد از کارکنان در سراسر کشور دارای مدرک پیش‌دبستانی هستند. این به معنای کمبود ۲۶ هزار معلم واجد شرایط در این حوزه است.
فشار کاری غیرقابل تحمل برای معلمان
یکی از پیامدهای این کمبود، افزایش فشار کاری بر معلمان پیش‌دبستانی است. در بسیاری از مراکز، کارکنان مجبور هستند وظایف خود را با کمترین تعداد نیروی متخصص انجام دهند. آنا اولسکوگ در این باره گفت:
“در برخی مراکز، وقتی یک نفر غایب است، حتی جایگزینی برای او تعیین نمی‌شود و از کارکنان موجود خواسته می‌شود که کارها را مدیریت کنند. این شرایط به کودکان آسیب می‌رساند و معلمان را دچار استرس وجدانی می‌کند.”
اختلافات منطقه‌ای در سطح آموزش
بررسی‌ها نشان می‌دهد که تفاوت‌های قابل‌توجهی بین مناطق مختلف سوئد وجود دارد. در برخی از مناطق، از جمله شهرستان نوربرگ، ۶۶ درصد از کارکنان پیش‌دبستانی فاقد تحصیلات مرتبط هستند. این در حالی است که مناطقی مانند استورفورس تنها با ۴ درصد کارکنان فاقد صلاحیت، بهترین عملکرد را داشته‌اند.
مناطقی با بیشترین کمبود نیروی متخصص:
- نوربری: ۶۶ درصد
- لیدینگو: ۶۳ درصد
- سولنا: ۶۱ درصد
مناطقی با بهترین شرایط:
- استورفوش: ۴ درصد
- وادستنا: ۱۰ درصد
- اوورکالیکس: ۱۵ درصد
کاهش تعداد کودکان؛ فرصتی برای بهبود شرایط
پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک تعداد کودکان پیش‌دبستانی کاهش یابد. این موضوع می‌تواند فرصتی برای استخدام نیروهای متخصص و بهبود نسبت معلمان واجد شرایط به کودکان باشد. آنا اولسکوگ بر این باور است که این زمان طلایی نباید از دست برود: “این فرصتی است برای ارتقای سطح تخصص کارکنان و کاهش تعداد کودکان در هر گروه. باید از این موقعیت برای بهبود کیفیت استفاده کنیم.”
خواسته‌های اتحادیه معلمان
اتحادیه معلمان سوئد برای مقابله با این بحران، خواستار اقدامات زیر شده است:
- افزایش تعداد معلمان متخصص: دولت باید فرصت‌های آموزشی بیشتری برای معلمان پیش‌دبستانی فراهم کند.
- حمایت مالی از مراکز پیش‌دبستانی: بودجه‌بندی و توزیع منابع باید به صورت عادلانه انجام شود.
- حفظ وظایف کلیدی معلمان: باید تضمین شود که همه کودکان تحت آموزش معلمان واجد شرایط قرار بگیرند.
