هر سال صدها جوان ایرانی با هزینه های چند صد هزار کرونی و امید فراوان برای ساختن آینده ای بهتر چمدان خود را به مقصد سوئد می بندند و مسیر تکمیل تحصیلات شان را در سوئد ادامه میدهند. در بین صدها دانشجویی که به سوئد می آیند و تحصیلاتشان را کامل میکنند عده ای موفق میشوند که در شرکت های سوئدی مشغول به کار شوند اما برخی دیگر نیز از کاروان موفقیت جا می مانند و قوانین پیچیده مهاجرتی و شرایط بازار کار تبدیل به موانعی بزرگ در راه رسیدن به اهداف شان میشوند.
پس از انتشار نتایج یک نظرسنجی آنلاین که در آن ۵۲ درصد فارسی زبانان سوئد اعلام کرده بودند از مهاجرت به سوئد رضایت کامل ندارند، تعدادی از مخاطبین سایت خبر سوئد ضمن ارتباط ایمیلی با خبرنگاران ما دلایل نارضایتی خود را عنوان کردند. در بین این افراد به سراغ یک دانشجوی ایرانی مقیم سوئد رفتیم و نظرات او را در قالب یک گزارش کوتاه تهیه کردیم.
آرش پوراقدم دانشجوی ایرانی که سال ۲۰۱۷ از طریق پذیرش تحصیلی به سوئد آمده است سال گذشته در رشته مهندسی مکانیک مقطع کارشناسی ارشد از یک دانشگاه سوئدی فارغ التحصیل شد و هم اکنون در یک مرکز آموزشی دیگر مشغول تحصیل زبان و ادبیات سوئدی است. او از جمله دانشجویانی است که در مصاحبه اش با سایت خبر سوئد مهاجرت خود به سوئد را انتخابی اشتباه دانسته و معتقد است که زمینه برای ورود دانشجویان خارجی به بازار کار سوئد فراهم نیست.
آرش که هم اکنون ضمن یادگیری زبان سوئدی به دانشجویان ایرانی ساکن ایران مشاوره رایگان میدهد میگوید: “من تا به حال ۵۰۰ هزار کرون هزینه کردم و مانند بسیاری دیگر از همکلاسی هایم تحصیلاتم را تکمیل کردم، تحصیلاتی که بسیاری در داخل سوئد هم ندارند اما با وجود پنج سال سابقه کار در ایران خودرو همچنان موفق نشدم که در سوئد استخدام شوم”. او میگوید در شرکت های بزرگی مانند ولوو، ساب، نورثولت و آب ب ب تقاضای کار کرده است اما هیچ کدام از این شرکت ها او را نپذیرفته اند.
برخی از دانشجویان ایرانی که سوئد را برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد انتخاب میکنند امیدوارند که پس از اتمام آن بتوانند در مقطع دکترا پذیرش بگیرند اما آرش معتقد است که ۸۰ درصد پوزیشن های دکترا از قبل و در یک باندبازی دانشگاهی تصاحب شده اند و برای دانشجویان خارجی شانس کمی برای پذیرش در مقطع دکترا باقی میماند. او ادعا میکند که در برخی دانشگاه ها دانشجویان با ایجاد ارتباط قوی تر با اساتید موفق میشوند که بجای دانشجویان با استعداد پوزیشن های دکترا را تصاحب کنند. آرش میگوید:”معیار انتخاب شایسته سالاری نیست؛ خیلی ها از قبل تعیین شده هستند ولی رقابت برای آن تعداد کم باقیمانده هم خیلی بالا و شانس خیلی کم است”.
تعداد زیادی از دانشجویان نیز بدون آگاهی از پیچیدگی قوانین مهاجرت و اقامت کاری در سوئد با تصور اینکه میتوانند پس از دریافت یک مدرک تحصیلی در سوئد به راحتی جذب بازار کار شوند ویزای تحصیلی میگیرند و با پرداخت شهریه های سنگین و هزینه اقامت در سوئد مهاجرت خود را برنامه ریزی میکنند. اما تازه زمانی با واقعیت بازار کار سوئد آشنا میشوند که دیگر فرصتی برای ماندن باقی نمانده است. از آنجایی که بسیاری از دانشجویان گزینه بازگشت به ایران را در برنامه خود ندارند اجبارا به روش های دیگری همچون فریب اداره مهاجرت روی می آورند و با ارائه پرونده های ساختگی پناهندگی قید بازگشت به ایران را میزنند و تلاش میکنند تا راه ماندن در سوئد را باز کنند. آرش پور اقدم میگوید: “حدود ۵۰ نفر دانشجوی ایرانی ساکن در یکی از شهرهای جنوبی سوئد بودیم که به جز تعداد کمی همه درخواست پناهندگی دادند و اکنون به جز دو نفر بقیه اقامت دارند”.
آرش معتقد است که سیاست مهاجرتی در سوئد برای دانشجویان خارجی به گونه ای است که به استعدادها بها داده نمیشود و ناخواسته دانشجویان را مجبور به استفاده از شیوه هایی همچون پناهندگی با دلایل مذهبی میکند. او در خلال مصاحبه اش میگوید حتی شرکت های بزرگ سوئدی نیز استعدادها را نادیده میگیرند و در جذب نیرو تبعیض قائل میشوند. او میگوید:”فکر میکردم با یادگیری زبان سوئدی و تلاش میشود به هدف رسید و قبل از مهاجرت اطلاعات مناسبی درباره سوئد داشتم”. اما حالا آرش از جمله دانشجویانی است که به هدف خود نرسیده است و سوئد را آن کشور رویایی که تصور میکرد نمیبیند؛ او در ادامه می افزاید: “آن سوئدی که فکر می کردم و در ذهنم ساخته بودم نیست، سوئد یک خاورمیانه کوچک شده است”.
این دانشجوی ایرانی در مصاحبه اش ضمن ادعای وجود باندبازی در توزیع پوزیشن دکترا در دانشگاه های سوئد، به شکایت خود در کمیته انضباطی دانشگاه اشاره میکند و می گوید مسئولین دانشگاه قول داده اند که در روال خود تغییر ایجاد کنند اما هنوز چیزی عوض نشده است. او میگوید:”در اداره ها برای دو شخص با وضعیت یکسان تصمیم های متفاوت میگیرند و رسیدگی به درخواست ها خیلی سلیقه ای شده است”.
زمانی که از آرش پرسیدیم قبل از مهاجرت چه تصوری درباره سوئد داشت میگوید: ” جایی که همه صادق هستند و به انسانیت اعتقاد دارند و پایبند قانون هستند” اما وقتی درباره سایر عوامل نارضایتی او پس از سه سال زندگی دانشجویی در سوئد پرسیدیم گفت:” آمار کلاه برداری هم بالا رفته است؛ چند بار از بلوکت خرید کردم و طرف مقابل که شهروند سوئد بوده نه تنها کالا ارسال نکرده که پول مرا هم پس نداده است. آمار جرم و جنایت هم بالا رفته است”.
آرش قصد دارد که در صورت امکان تابستان امسال برای دریافت ویزای کانادا اقدام کند و بر خلاف همکلاسی هایش خود را آدم صادقی میداند و میگوید قصد ندارد که به دروغ اعلام پناهندگی کند. با این حال مسیر تغییر کشور را بسیار سخت میداند و میگوید: ” دیگر ندارم و پولم هم تمام شده است و چیزی بدست نیاوردم”. او میگوید روزانه چندین تماس از طرف دانشجویان ساکن ایران دریافت میکند و سعی میکند تا واقعیت های سوئد را برای آنها بیان کند اما مخاطبین او گوش شنیدن واقعیت را ندارند و ترجیح میدهند به موسسات گران قیمت اعزام دانشجو بروند و حرف های فریبنده آنها را بشنوند.
با اینکه تعدادی از دانشجویان در یافتن مسیر موفقیت خود در سوئد دچار سختی های فراوان میشوند اما همچنان سوئد مقصد آمال صدها دانشجوی دیگری است که هم اکنون در ایران چمدان خود را برای پرواز آرلاندا بسته اند و ویزا به دست لحظه شماری میکنند تا سوار هواپیمای بعد به سمت کشور بعدی شان بیایند. آرش برای دانشجویانی که در مسیر سوئد هستند میگوید:” آنقدر قوی باشید که بتوانید با هر مشکلی کنار بیایید و همه چیزتان باید کامل باشد؛ پول کافی، سواد، سابقه کار، تسلط عالی به زبان و از همه مهم تر یاد گرفتن سیستم سوئد که حداقل ۲ سال وقت میخواهد تا معیارهای اینجا را بشناسید”. او سوئد را مقصد مناسبی برای دانشجویان مقطع دکترا میداند، اما دانشجویانی که پشتوانه مالی خوبی دارند. او همچنین مهاجرت به سوئد را برای دانشجویان رشته های IT و برنامه نویسی بسیار مناسب میداند.
//توجه: مطلب فوق یک مصاحبه فردی میباشد و مسئولیت صحت و سقم نظرات مطرح شده بر عهده شخص مصاحبه شونده می باشد؛ خبر سوئد بر اساس اصل بی طرفی همواره پذیرای نظرات موافق و مخالف طرف های مقابل در خصوص ادعای مقاله نویسان، مصاحبه شوندگان و گزارشگران میباشد //
(در صورتی که شما نیز مایل هستید با سایت خبر سوئد مصاحبه کنید و نظرات و تجربیات خودتان درباره مهاجرت به سوئد را عنوان کنید با ما از طریق ایمیل info@khabar.se در تماس باشید)
