پارلمان سوئد پس از بحثهای طولانی و نگرانیها از تأخیر احتمالی در رأیگیری، قانون جنجالی تعلق جنسیتی را تصویب کرد. در جلسهای که امروز برگزار شد، ۲۳۴ نماینده به نفع قانون جدید رأی مثبت دادند در حالی که ۹۴ نماینده با آن مخالفت کردند. این لایحه را که اکنون تبدیل به قانون شده است را کمیتهی اجتماعی پارلمان ارائه داده بود.
تصویب قانون تغییر جنسیت
قانون جدید امکان تغییر جنسیت قانونی بدون نیاز به تشخیص آشفتگی جنسیتی Transsexualism (عدم تطابق هویت جنسیتی فرد با جنسیت زمان تولد) توسط پزشک را فراهم میآورد. این قانون شرایط را برای افراد درگیر با این موضوع آسان تر میکند و فرد برای تغییر جنسیت قانونی خود تنها نیاز به یک مراجعه مختصر پزشکی خواهد داشت. قانون پیشنهادی اجازه میدهد افراد بالای ۱۶ سال با موافقت ولی قانونی خود و پس از یک بررسی سادهتر، جنسیت خود را در مدارک شناسایی رسمی تغییر دهند.
جراحیهای تغییر جنسیت
در قانون جدید، نیاز به اجازه از سازمان بهداشت و رفاه سوئد Socialstyrelsen برای انجام جراحیهای تغییر جنسیت حذف شده است. جراحیها باید پس از یک بررسی پزشکی انجام شوند و فقط برای افرادی که ۱۸ سال تمام کردهاند، قابل اجرا هستند. با این حال، برای خارج کردن غدد جنسی و تغییر اندام های جنسی، سن مجاز همچنان ۲۳ سال است مگر اینکه دلایل موجهی وجود داشته باشد.
مواضع احزاب در قبال قانون تعلق جنسیتی
در حالی که برخی احزاب این اصلاحات را به عنوان یک اقدام مهم برای بهبود شرایط زندگی و تقویت آزادیهای فردی ترنسجندرها میبینند، حزب دموکراتهای سوئد و حزب دموکرات مسیحی مخالفت خود را اعلام داشتهاند. سایر احزاب موافق هستند، اما درون همان حزب ها نیز بر سر این لایحه اختلاف نظرهای درون حزبی وجود دارد.
انتقادات به قانون تعلق جنسیتی
مخالفان این قانون معتقدند که مراجعه برای آشفتگی جنسیتی در ده سال گذشته بدون علت خاصی به شدت افزایش یافته است و دلایل واضحی که بیانگر علت این افزایش باشند به اندازه کافی وجود ندارد. آنها بر این باورند که تغییر جنسیت قانونی باید با دقت بیشتری بررسی شود تا از سوء استفادههای احتمالی جلوگیری شود.
جیمی آکسون رهبر حزب دموکرات های سوئد SD پس از رأیگیری ضمن ابراز نا امیدی از قانون تصویب شده اظهار داشت: «وضعیت نا امیدکننده است؛ این خوب نیست که میبینیم به راحتی پیشنهادی را که به وضوح از حمایت مردم برخوردار نیست، تصویب میکنند. به ویژه چون موضوع مربوط به کودکان است و این باعث میسود حساسیت بیشتری هم پیدا میکند. به نظر من این تصمیمی است که باید لغو شود.»
این قانون از تاریخ ۱ جولای ۲۰۲۵ به اجرا در خواهد آمد. جزئیات بیشتر، آمار رای گیری و همینطور بحث های پیرامونی درباره این قانون را میتوانید از طریق این لینک در وبسایت پارلمان سوئد مطالعه کنید.
مقایسه با قوانین کشورهای دیگر اسکاندیناوی
در کشورهای اسکاندیناوی و نوردیک، قوانین مربوط به تغییر جنسیت قانونی از تنوع برخوردار هستند و هر کشوری تدابیر خاص خود را اتخاذ کرده است:
نروژ: از سال ۲۰۱۶، تغییر جنسیت در سجلات رسمی برای شهروندان نروژی از سن ۶ سالگی ممکن شده است. کودکان بین ۶ تا ۱۶ سال برای انجام این تغییر نیاز به حداقل رضایت یکی از والدین خود دارند. این تغییر تنها با پر کردن فرم مربوطه انجام میشود و نیازی به انجام هیچ گونه بررسی پزشکی وجود ندارد.
دانمارک: در سال ۲۰۱۴، قانون تعلق جنسیتی مبتنی بر شناسایی شخصی در دانمارک به اجرا درآمد. افرادی که خود را متعلق به جنسیت دیگری میدانند، میتوانند از روزی که به ۱۸ سالگی میرسند، شماره شناسایی جدیدی دریافت کنند. برای این کار، نیاز به ارائه توضیح کتبی درباره تمایل فرد وجود دارد، که پس از دوره تأمل شش ماهه، تأیید نهایی انجام میشود. بررسیهایی برای حذف دوره تأمل و کاهش سن مورد نیاز در حال انجام است.
فنلاند: در آپریل ۲۰۲۳، فنلاند قانون جدیدی در زمینه تغییر جنسیت را وضع کرد که فرایندهای پزشکی و قانونی را از هم جدا میکند. اکنون، شهروندان فنلاندی از روزی که به ۱۸ سالگی میرسند، میتوانند برای تغییر جنسیت قانونی خود اقدام کنند. قانون قبلی، نیازمند تشخیص پزشکی و استریلیزاسیون اجباری بود، که از سوی سازمانهای حقوق بشر به دلیل نقض کنوانسیون اروپایی حقوق بشر مورد انتقاد قرار گرفته بود.
ایسلند: ایسلند در سال ۲۰۱۹ قانونی را تصویب کرد که به افراد بالای ۱۵ سال امکان میدهد تا هویت جنسیتی خود را بدون نیاز به بررسی، تغییر دهند. افراد زیر ۱۵ سال میتوانند با رضایت والدین خود برای تغییر جنسیت درخواست دهند.