تلویزیون دولتی SVT به تازگی تحقیقات گسترده ای را درباره املاک و مستغلات در اختیار خانواده سلطنتی سوئد آغاز کرده است. در روزهای اخیر با وجود حساسیت های فراوان و مانع تراشی برخی از افراد نزدیک به دربار شاه این رسانه بخشی از نتایج تحقیقات خود را منتشر کرده است؛ نتایجی که خبر از وجود رانت و فساد چند صدمیلیونی در وضعیت حساب و کتاب دولت با کاخ سلطنتی میدهند.
مطابق قراردادی که دویست سال پیش بین شاه وقت و دولت آن زمان سوئد بسته شده است مالکیت بسیاری از املاک خانواده سلطنتی به دولت منتقل شد اما حق سرقفلی برخی از این املاک همچنان در اختیار این خانواده باقی ماند. بر اساس این قرارداد مستغلات و املاک معین شده این توافق، جز اموال عمومی مردم محسوب میشوند اما خانواده سلطنتی میتواند درباره کاربری و نحوه ی استفاده از آنها تصمیم گیری کند.
کافه ای که شاه از چنگ صاحبش درآورد
هفته گذشته اعلام شد شاه کارل گوستاو شانزدهم از حق سرقفلی خود استفاده خواهد کرد تا یک کافه تریای پر رفت و آمد که بیش از هفده سال در محوطه کاخ Ulriksdal فعال بوده است و سالها توسط خانم ایندرا آلیکافلیک اداره میشد را تخلیه کند. کارشناسان برآورد کرده اند که ارزش واقعی این کافه حدود هشت میلیون کرون است اما مسئولان دربار شاه تصمیم گرفته اند تا تنها ۵۰۰ هزار کرون به صاحب این کافه پرداخت کنند. در ادامه نیز مشخص شد که همین نیم میلیون کرون را نیز خود شاه پرداخت نخواهد کرد و سازمان دولتی املاک و مستغلات SFV مجبور به پرداخت این مبلغ خواهد بود.
مسئولان دربار سلطنتی در خصوص دلایل تعطیلی این کافه نوشته اند که شاهنشاه تصمیم گرفته است تا کافه توسط دربار اداره شود و در کنار آن یک مرکز ملاقات جدید تاسیس شود و درآمدهای حاصل از اداره این کافه و مرکز ملاقات آن به دربار بازگردد. شایان ذکر است که بر اساس قرارداد سرقفلی که خانواده سلطنتی با سازمان مستغلات دارد، دولت موظف خواهد بود علاوه بر پرداخت خسارت به صاحب کافه تریا، در هفته های آینده بیش از ۸۰۰ هزار کرون از بودجه این سازمان دولتی را صرف بازسازی و تعمیر این کافه کند. صاحب کافه که تصمیم گرفته است بابت تعطیلی اجباری کسب و کارش به دادگاه شکایت کند در مصاحبه ای با تلویزیون SVT گفت: “بحث پول نیست، بحث این است که کسی نباید به خودش اجازه بدهد با دیگران اینگونه رفتار کند”.
حاتم بخشی شاه از کیسه مالیات دهندگان
خبر تعطیلی کافه خانم آلیکافلیک توسط دربار شاه باعث شد تا تعدادی از خبرنگاران SVT تحقیقاتی را کلید بزنند که نتایج آن خشم بسیاری از مالیات دهندگان سوئدی را برافروخته است. بر اساس نتایج این تحقیقات سرقفلی چندین کاخ، زمین و بیش از ۳۵۰ ملک دیگر از اموال عمومی در اختیار شاه سوئد است اما عمده هزینه نگهداری و مالیات این مستغلات را دولت پرداخت میکند. برای مثال تنها طی سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ دولت بیش از ۱۶۲ میلیون کرون از بودجه عمومی را صرف نگهداری و اداره فقط سه کاخ سلطنتی استکهلم، دروتنینگهلم و هاگا کرده است است.
در خصوص سایر املاک نیز افشا شده است که برخی از خانه های مسکونی توسط دربار شاه با اجاره بهای نامتعارف به نزدیکان و آشنایان شاه واگذار شده است. برای مثال استفان لارشون فرماندار کاخ سلطنتی یک ملک ارزشمند ۲۲۱ متری در Hagaparken را به مبلغ ماهیانه ۱۶۶۰۰ کرون اجاره کرده است. درباره کاخ Stenhammar در شهر فلن نیز مشخص شده است با وجود اینکه خانواده سلطنتی می بایست هزینه نگهداری و مالیات املاک موجود در این کاخ را پرداخت کند اما سازمان املاک و مستغلات سوئد تفسیر خودسرانه ای کرده و مالیات و هزینه تعمیرات این کاخ را از جیب مالیات دهندگان متقبل شده است. بر اساس اطلاعات جمع آوری شده فقط در یک مورد دولت حدود ده میلیون کرون از هزینه بازسازی و تعمیر این کاخ را خارج از قرارداد پرداخت نموده و در مورد دیگر از سال ۲۰۰۸ تا کنون سازمان املاک و مستغلات حدود ۱.۸ میلیون کرون بابت مالیات املاک این کاخ هزینه کرده است.
بازسازی استخر خصوصی ملکه- فاکتورش را مردم میدهند
نتایج تحقیقات خبرنگاران نشان میدهد که رانت مالی دربار شاه تنها به املاک تاریخی و مستغلات قدیمی مربوط نمی شود. سی سال پیش خانواده والنبری که از خانواده های بسیار ثروتمند و سرشناس سوئد و اروپا محسوب میشوند به مناسبت تولد پنجاه سالگی ملکه سلیویا یک استخر لاکچری به ارزش نه میلیون کرون را به او هدیه دادند. بیست و پنج سال بعد و در سال ۲۰۱۸ ملکه تصمیم گرفت تا استخر خصوصی او بازسازی شود و باز هم سازمان دولتی املاک و مستغلات مسئولیت پرداخت ۷۷۴ هزار کرون هزینه بازسازی استخر ملکه را بر عهده گرفت. مسئولان این سازمان دولتی اینکه چرا مردم باید هزینه بازسازی استخر خصوصی ملکه را پرداخت کنند را اینگونه توجیه میکنند: چون این استخر در داخل محوطه تاریخی کاخ سلطنتی واقع شده است پس مطابق قرارداد تاریخی با شاه، هزینه نگهداری و مرمت آن نیز بر عهده دولت خواهد بود.
به نام شاه، به کام شاهزاده
بخش دیگری از تحقیقات گسترده خبرنگاران SVT نشان میدهد که شاهزاده کارل فیلیپس هم از رانت هایی که دربار شاه برای خانواده سلطنتی و نزدیکان خود فراهم کرده بی بهره نمانده است. او که یک شرکت خصوصی دیزاین به نام Bernadotte & Kylberg را اداره میکند سال ۲۰۱۵ تصمیم گرفت تا یکی از انبارهای محوطه کاخ شاه را تبدیل به یک آتلیه کند و این بازسازی یک میلیون کرون هزینه برداشت. طبق توافق سازمان املاک و مستغلات با خانواده سلطنتی قرار شده است تا این یک میلیون کرون را دولت بپردازد و در عوض شرکت شاهزاده بابت استفاده از این آتلیه لوکس صدمتری ماهیانه ۱۸۰۰۰ کرون اجاره بپردازد. مبلغی که به نظر کارشناسان املاک خنده دار به نظر میرسد.
در ادامه ی این تحقیقات مشخص شده است زمانی که شاهدخت مالین نیز تصمیم گرفت به سوئد برگردد و در کاخ پدری زندگی کند، دربار شاه مجبور شد حدود ۱۳ میلیون کرون برای دو مرحله بازسازی محل زندگی او در کاخ شاه که یک تالار حداقل ۴۰۰ متری است هزینه کند. بررسی ها نشان میدهد که دربار تا کنون فقط نیم میلیون کرون از هزینه این بازسازی را پرداخت کرده است.