در سوئد، دولت در حال بررسی پیشنهادهایی است که میتواند شرایط پذیرش در رشته معلمی را به شدت سختتر کند. بر اساس یکی از این پیشنهادات، کسب حداقل سطح C در درس زبان سوئدی میتواند به شرط الزامی برای ورود به دانشگاههای تربیت معلم تبدیل شود. چنین تغییری به معنای عدم صلاحیت بیش از نیمی از دانشجویان فعلی این رشته خواهد بود. این خبر در حالی اعلام میشود که از سال ۲۰۱۱ تاکنون شرایط و نیازهای نظام آموزشی سوئد، چه در مدارس و چه در جامعه، تغییرات گستردهای داشته است.
دلیل اعمال شرایط جدید و اهمیت آن
حامیان این پیشنهاد بر این باورند که ارتقای سطح تحصیلات معلمی، راهی برای بهبود کیفیت آموزش در مدارس سوئد است. «پاتریک رسلو»، سخنگوی سیاسی مدارس از حزب دمکرات سوئد، معتقد است که تقویت حرفه معلمی میتواند به رفع مشکلات فراوانی که مدارس سوئدی با آن روبرو هستند کمک کند. وی در سخنرانی خود بیان کرده است که «یکی از اساسیترین و مهمترین گامها برای ایجاد تغییر مثبت در نظام آموزشی، تربیت معلمانی است که از دانش و مهارت کافی برخوردارند تا بتوانند نیازهای آموزشی دانشآموزان را بهخوبی پاسخ دهند.»
نتایج بررسیها: کاهش شدید تعداد واجدان شرایط
با توجه به گزارش نشریه وی لِراره، به نظر میرسد که شرط حداقل سطح C در درس سوئدی یکی از پیشنهاداتی است که توسط دولت به زودی ارائه خواهد شد. اگر چنین شرطی اجرایی شود، نیمی از دانشجویان فعلی رشته معلمی قادر به ورود به این رشته نخواهند بود. «پیتر هونث»، محقق و یکی از مسئولین این طرح، معتقد است که زبان سوئدی یکی از مهمترین ابزارهای معلمان است و این افراد باید در استفاده از آن تسلط کامل داشته باشند.
بررسی انجامشده توسط «دانیل برلین» از دانشگاه گوتنبرگ نیز نشان میدهد که بخش بزرگی از دانشجویان فعلی نمیتوانستند وارد رشته معلمی شوند، مگر آنکه به سطح C یا بالاتر در درس سوئدی دست یابند. به گفته برلین، «هرچند برخی از دانشجویان دارای نمرههای بالاتر جایگزین آنها خواهند شد، اما به دلیل رقابت پایین برای ورود به این رشته در برخی از مناطق، نمیتوان انتظار داشت که ظرفیتهای موجود بهطور کامل پر شوند.»
مشکلات کنونی؛ رها کردن تحصیل و نبود رقابت کافی
یکی از چالشهای مهمی که مسئولین به آن اشاره میکنند، ترک تحصیل دانشجویان معلمی است. این ترک تحصیل نهتنها از سوی دانشجویانی با نمرات پایین، بلکه حتی از سوی دانشجویان با نمرات بالا نیز مشاهده میشود. برخی از این دانشجویان معتقدند که کیفیت و محتوای درسی دانشگاهها برای آنها چالش برانگیز و مفید نیست و به همین دلیل تصمیم به ترک تحصیل میگیرند.
«هونث» با اشاره به کاهش تعداد دانشآموزان در آینده نزدیک و اصلاحات تدریجی پیشنهاد شده، تأکید دارد که تغییرات اگر هم اکنون اجرایی شود، آثار آن تا اوایل دهه ۲۰۳۰ نمایان خواهد شد. او معتقد است که «اگر قرار باشد تغییراتی اعمال شود، اکنون بهترین زمان برای انجام آن است، چرا که با ادامه وضعیت کنونی، خطر کاهش بیشتر تعداد دانشآموزان و عدم رقابت در آینده جدی خواهد بود.»
پیامدهای منفی برای دانشجویان با زبان مادری غیرسوئدی
یکی از نگرانیهای مطرحشده، اثر منفی افزایش شرط نمره زبان سوئدی برای دانشجویانی است که زبان مادری آنها سوئدی نیست. «پترا پائولی»، رئیس دانشکده آموزش و پرورش در دانشگاه بوروس، از کاهش احتمالی تعداد دانشجویان ابراز نگرانی کرده است. او توضیح میدهد که کاهش تعداد دانشجویان میتواند به تعدیل نیروی کار در دانشگاهها منجر شود. او بیان کرد که «در حال حاضر، تعداد کارکنان ما با کاهش حدود یک سوم به ۵۵ نفر رسیده است و در صورت کاهش بیشتر تعداد دانشجویان، ما با چالش حفظ کارکنان مواجه خواهیم بود.»
پائولی همچنین به اهمیت پذیرش گستردهتر و انعطاف در ورود به رشتههای آموزشی اشاره میکند. وی معتقد است که «سختگیری بیشتر میتواند به ضرر دانشجویانی باشد که دارای استعداد هستند اما ممکن است به دلایلی در کسب سطح C در زبان سوئدی مشکل داشته باشند، بهویژه افرادی که زبان مادری آنها غیرسوئدی است. این شرایط میتواند از هدفگذاریهایی که برای گسترش و تنوع دانشجویان در این رشتهها انجام شده، فاصله بگیرد.»